១.៣. ជំនាន់​របស់​កុំព្យូទ័រ

ក្រោយ​សង្គ្រាម​លោក​លើក​ទី​ ២ ក្នុង​អំឡុង​ឆ្នាំ ១៩៤៦ កុំព្យូទ័រ​ត្រូ​វ​បាន​គេ​ហៅថា​ Electronic

Numerical Integrator and Calculator ដែល​វា​ត្រូវ​បាន​ឆ្លង​កាត់​ជា​ ៥ ដំណាក់​កាល​ដូច​ខាងក្រោម៖

-ជំនាន់ទី ១ (១៩៥៩-១៩៦៣)  កុំព្យូទ័រមានការប្រើប្រាស់ Punch Card  និង Magnetic Tap ដើម្បី Input និង Output ជាប្រភេទ “Large-Scale Electronic Computer” មានទំហំធំ​ប្រើ Memory ផ្គុំឡើងដោយរាប់រយ Vacuum tubes ឡើងទៅ ។

ឧទាហរណ៍ដូចជា ៖

-ENIAC (Electronic Numeric Integrator and Computer) បង្កើត​ដោយ​សាស្រ្តា​ចារ្យJ. Presper E Ckert និង Jonh Mauchly ទំហំធំជាង Mark I ២ដង, បណ្ដោយ 80 feets, និង ទទឹង 18 feets រួមមានជាង 18000 Vacuum tubes តែ​ល្បឿនគណនារបស់វាលឿនជាង ១០០ដង បើប្រៀបធៀបជាមួយ Mark I។

-EDVAC (Electronic Disorete Variable Automatic Computer) ដោយសារ​ EDVAC មានវិបត្តិ នៅលើខ្សែ board គេបានច្នៃបង្កើត​នូវម៉ាស៊ីនថ្មីដែល​អាច​មានលទ្ធភាពផ្ទុកព័ត៌មាន​ជាលក្ខណៈ Electronic ដោយ ប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធគោល ២ (Binary Number) ។ ភាពប្រសើររបស់វាគឺកាត់បន្ថយអំពូល ។ ម៉ាស៊ីននេះបង្កើតដោយ​ Dr. Jonh von Newman នៅឆ្នាំ ១៩៤៩ ។

-EDSAC (Electronic Delay Storage Automatic Calculator) បង្កើតស្ទើរតែដំណាល​គ្នានឹង​ EDVAC ដោយលោក Mayrice Wilkes (May 1949) អាចធ្វើ​ប្រមាណវិធីបូកក្នុងរយៈពេល 1500 Microseconds និង គុណរយៈពេល 4000 Microseconds ។ 

-UNIVAC (Universal Automatic Computer) ជាប្រភេទកុំព្យូទ័រដំបូងដែលមាន​លក្ខណៈពិសេស​ដោយអនុវត្តលើដំណើរការទិន្នន័យប្រើប្រាស់ក្នុងការិយា​ល័យ និងមុខជំនួញបង្កើតដោយក្រុមហ៊ុន GEC (General Electric Cooperation) ។ ក្នុងជំនាន់ទី១ នេះកុំព្យូទ័រមានគុណវិបត្តិយ៉ាងច្រើនគឺៈ គណនាពុំបានរហ័ស មានការចងចាំតិច (Low Memory), មានទំហំធំៗគឺស្មើនឹងបន្ទប់ដ៏ធំមួយ, ឆាប់ឡើងកំដៅ​ព្រោះប្រើប្រាស់អំពូលច្រើន (Vacuum) ។

-ជំនាន់ទី ២ (១៩៦៤-១៩៧០)៖ ក្នុង ដើមសតវត្សទី ៦០ Transistors ត្រូវបានគេរកឃើញ និង យកមកធ្វើជាគ្រឿងកុំព្យូទ័រជំនួស Vacuum tubes ។ នៅជំនាន់នេះភាសាកម្មវិធីមានកម្រិត ខ្ពស់ដូចជា FORTRAN, COBOL ត្រូវបានគេប្រើ។ កុំព្យូទ័រ មានទំហំតូចជាងមុន និងគួរឲ្យទុកចិត្ត និង​ ធ្វើការលឿនជាងជំនាន់ ទី១ (10⁴ I 10⁵ ក្នុង១វិនាទី) ។

-ជំនាន់ទី ៣ (១៩៦៤-១៩៧០) ក្នុងកំឡុងនេះមានការបង្កើតនូវ IC (Integrated   Circuit ជា បច្ចេកវិទ្យាអាចបង្រួម Transistors រាប់ពាន់មក ប្រើ​លើ Chip តែមួយ) សម្រាប់ធ្វើជាគ្រឿងរបស់ កុំព្យូទ័រជំនួសឲ្យ Transistors ។IC បានប្រើក្នុង CPU ធ្វើឲ្យម៉ាស៊ីនកុំព្យូទ័រកាន់តែមានសមត្ថភាព  យ៉ាងខ្ពស់​មាន Memory កើនឡើងដល់ច្រើន MB និងល្បឿនលើសពី 10⁶ i 10⁷ /វិនាទី ។ ក្នុងជំនាន់ នេះកុំព្យូទ័រអាចសរសេរអត្ថបទ និងប្រើក្រាភិចបាន ព្រមទាំងមានសមត្ថភាព Support Multi-Programming (Run Program ជាច្រើនក្នុងពេលតែមួយ) ។ មានការបង្កើតនូវ Operating System (OS) និង Application Software ផ្សេងៗទៀត ។ ហើយយើង ឃើញ​ទំហំរបស់កុំព្យូទ័រកាន់តែកែប្រែពីធំ មកតូច ។

-ជំនាន់ទី ៤៖ (១៩៧១-បច្ចុប្បន្ន) Microprocessor (CPU) មុនដំបូងគេបង្អស់​ត្រូវ​បានបង្កើតឡើង​ដោយលោក Ted Hoff ក្នុងឆ្នាំ១៩៦៩ ជាប្រភេទ 4004 Processors សម្រាប់ Intel Operation ។   -Personal Computer មុនដំបូងគេត្រូវ បង្កើតឡើងដោយក្រុមហ៊ុន IBM នៅ ឆ្នាំ១៩១៨ ជាប្រភេទកុំព្យូទ័រប្រើប្រាស់​ 8088  Processors ដែល​មាន Memory តែ 64 MB ប៉ុណ្ណោះ ។ ក្រោយមក IBM ក៏បង្កើតនូវ​ Model បន្តបន្ទាប់ដែល Memory កើនរហូតដល់ 128 KB, 256KB… ។ PC ពេល​នោះប្រើប្រាស់នូវ DOS (Disk Operating System) ជា OS សម្រាប់​ដំណើរការម៉ាស៊ីន ។ ភាពរីកចម្រើនរបស់ IC អាចឲ្យគេបែងចែកជា​បួនដំណាក់កាល ៖

 SSI (Small Scale Integration) ដែលផ្សំពី 10 ទៅ 20 ICs

 MSI (Medium Scale Integration) ដែលផ្សំពី 20 ទៅ រាប់រយ ICs

 LSI (Large Scale Integration) ដែលផ្សំពីជាងរាប់ពាន់ ICs

VLSI (Very Large Scale Integration) ដែលផ្សំពីជាងរាប់ពាន់ទៅរាប់ម៉ឺន ICsនៅលើ Chip តែមួយ ។ ក្នុងជំនាន់ទី៤ នេះកុំព្យូទ័រមានសមត្ថភាពធ្វើការងាររហ័សត្រឹមត្រូវ និង មានទំហំតូច ជាងមុនយ៉ាងច្រើន ។

-ជំនាន់ទី ៥ (បច្ចុប្បន្ន-អនាគត) តាមអ្នកវិភាគមួយចំនួនបានឲ្យដឹងថា ក្នុងអំឡុង​ពេលប៉ុន្មាន ឆ្នាំខាងមុខនេះបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន​ នឹងវិវត្តទៅរកប្រព័ន្ធឧបករណ៍ចល័ត​ទាំង​អស់​ ។ គេប៉ាន់ស្មានថាតទៅ ថ្ងៃមុខអត្រា​នៃអ្នកប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីន​ PDA នឹងកើន​ឡើង​ ៨០% ហើយអ្នកប្រើប្រាស់កុំព្យូទ័រមានតែ ២០% ក្នុងចំណោមអ្នកប្រើប្រាស់​លើ​ពិភពលោក​ ។